Het aanleggen en onderhouden van glasvezelkabels is essentieel voor moderne communicatie-infractructuur.
Werkzaamheden met glasvezelkabel lijken vaak onschuldig omdat er geen elektrische spanning op staat. Maar let op: aan deze werkzaamheden zitten wel degelijk bepaalde risico's. Vanwege deze gedachte wordt regelmatig voorbij gegaan aan de benodigde maatregelen. Deze toolbox moet iedereen die met glasvezelkabels werkt bekend maken met de risico's én de te treffen maatregelen, om (samen) veilig en gezond te kunnen werken.

De risico’s die op dit moment relevant zijn, hebben uitsluitend betrekking op de glasvezelkabel zelf. Risico’s die voortkomen uit omgevingsfactoren zijn in deze context buiten beschouwing gelaten.

In deze toolbox worden specifiek de volgende risico’s behandeld: 

• Blootstelling aan laserlicht;
• Glasvezeldeeltjes;
• Het gebruik van bijbehorende middelen.

Laserlicht (mogelijk letsel)

Glasvezelkabels transporteren data via lichtsignalen, vaak afkomstig van laserbronnen. Deze lasers schijnen met infrarood licht wat onzichtbaar is voor het menselijk oog, maar kunnen schade veroorzaken op het netvlies.  

• Klasse 1
  • Klasse 1: Laserkracht<0.5mW. Safe laser.
  • Klasse 1M: Er is geen schade bij normaal gebruik. Bij gebruik van een optische waarnemer, zoals een telescoop of een klein vergrootglas, zullen er gevaren zijn die de Klasse 1-limiet overschrijden.
• Klasse 2
  • Klasse 2: Laservermogen kleiner dan of gelijk aan 1 mW. Een onmiddellijke blootstelling van minder dan 0,25s is veilig, maar te lang direct kijken brengt gevaar met zich mee.
  • Klasse 2M: Het is alleen veilig voor het blote oog om te worden blootgesteld aan een onmiddellijke blootstelling van minder dan 0,25s. Bij gebruik van een optische waarnemer, zoals een telescoop of een klein vergrootglas, zijn er gevaren die de Klasse 2-limiet overschrijden.
• Klasse 3
  • Klasse 3R: Laservermogen 1mW~5mW. Als het slechts een korte tijd wordt waargenomen, zal het menselijk oog een bepaald beschermend effect hebben op de beschermende reflectie van licht, maar als de lichtvlek bij scherpstelling het menselijk oog binnendringt, zal dit schade aan het menselijk oog veroorzaken. 
  • Klasse 3B: laservermogen 5 mW ~ 500 mW. Als het bij direct kijken of reflecteren schade aan de ogen kan veroorzaken, is het over het algemeen veilig om diffuse reflectie waar te nemen. Het wordt aanbevolen om een ​​laserveiligheidsbril te dragen bij gebruik van dit laserniveau.
• Klasse 4
  • Laser power: >500mW. Het is schadelijk voor de ogen en de huid, maar kan ook de materialen in de buurt van de laser beschadigen en brandbare stoffen doen ontbranden. Wanneer u dit laserniveau gebruikt, moet u een laserbeschermbril dragen.

Wat moet je doen om veilig en gezond te kunnen werken met glasvezelkabels? Hieronder zijn de maatregelen beschreven. 

Laserlicht 
Zorg ervoor dat de kabel is afgesloten van de laserbron. Kijk NOOIT rechtstreeks in de vezel/connector, ook niet wanneer er geen licht uit lijkt te komen. Directe blootstelling aan infrarood licht uit de vezel/connector kan leiden tot ernstig oogletsel. 

Glasvezeldeeltjes 

• Draag persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM);
  • Draag te allen tijde een veiligheidsbril met zijkapjes. Deze verplichting geldt ook voor personen die zich in de directe omgeving van de werkplek bevinden. 
  • Gebruik snijbestendige handschoenen bij het behandelen van de glasvezelkabel.
  • Zodra de vezels worden verwerkt in de lascassette, is het dragen van handschoenen niet langer verplicht (mits de vezels al zijn voorbereid). 
  • Draag werkkleding met lange mouwen.
  • Bij (langdurige) blootstelling aan glasvezelkabels (denk o.a. aan knippen, strippen of reinigen of het gebruik van perslucht) is het dragen van een stofmasker (FFP2 of hoger) verplicht om inademing van vezelresten te voorkomen. 
• Zorg voor een goede hygiëne en reiniging;
  • Was de handen en het gezicht na afloop van de werkzaamheden. 
  • Vermijd wrijven in de ogen of het aanraken van het gezicht tijdens de werkzaamheden. 
  • Controleer kleding en gereedschap op vezels, zo nodig te verwijderen met dubbelzijdig plakband.
  • Eet en drink niet in de ruimte waarin met glasvezel wordt gewerkt, dit geldt ook voor andere aanwezigen in de ruimte. Ook roken in nabijheid is niet toegestaan.
  • Stof opzuigen en niet vegen.
• Afvalverwerking van glasvezelresten; 
  • Zorg voor een correcte verwerking van vezelfragmenten door gebruik te maken van kleine glasvezelcontainers. Deponeer deze vervolgens in een reguliere afvalcontainer. 
  • Reststukken van glasvezelkabels dienen aan het einde te worden afgeplakt met tape, vervolgens in stevige afvalzakken geplaatst te worden en voorzien van een duidelijke markering met de tekst ''Let op: glasvezelafval''. 
    • Dit type afval mag worden afgevoerd als restafval.
    • Gebruik een stuk tape om losse glasvezelresten veilig op te nemen van de werkplek.
• Werkplekbeheer;
  • Zorg voor een schone werkplek.
  • Maak uitsluitend gebruik van middelen en apparatuur (bv. las- en meetapparatuur) die zijn gekeurd. 
  • Indien de werkomgeving dit toelaat: gebruik een zwarte, gladde, niet-absorberende werkmat om de glasvezelsplinters beter zichtbaar te maken tijdens de werkzaamheden.
  • Verwijder splinters met een pincet voorzien van een teflon coating. Standaard pincetten kunnen vezelresten beschadigen of breken.
  • Maak het werkgebied na werkzaamheden grondig schoon.

Gevaarlijke stoffen
In verband met het werken met gevaarlijke stoffen: raadpleeg het VIB-blad (veiligheidsinformatieblad) voor de juiste instructie en veiligheidsmaatregelen. Het VIB-blad is beschikbaar via de Veilig Unica app. Veilig Unica app - VIB blad

Ga met elkaar in gesprek over het volgende:

1. Welke risico's worden volgens jou het vaakst onderschat bij het werken met glasvezel, en hoe kunnen we daar als team beter op anticiperen?